NHỮNG ĐIỀU CẦN BIẾT VỀ THIỂU ỐI 03 THÁNG CUỐI THAI KỲ

24/12/2015 15:57        
Khi thai lớn lên, nước ối giúp thai bình chỉnh tốt, thuận lợi cho việc xoay thành ngôi thuận để chuẩn bị tốt cho cuộc chuyển dạ.Lúc chuyển dạ, nước ối còn bảo vệ  thai tránh nhiễm trùng, đầu ối được thành lập giúp nong cổ tử cung tốt hơn đồng thời làm trơn ống đẻ để người mẹ dễ sanh hơn.

Khi nào được gọi là “Thiểu ối” ?
Ở thai đủ tháng, buồng ối chứa khoảng 500 ml đến 1000 ml nước ối, khi thể tích nước ối đo được ít hơn 250 ml gọi là thiểu ối.Hiện nay chưa có phương pháp lâm sàng hay cận lâm sàng nào cho phép đo lường một cách chính xác lượng nước ối trước sanh. Do vậy, trên thực tế các Bệnh viện phụ sản,  trung tâm sản khoa - chẩn đoán hình ảnh thường sử dụng các biện pháp bán định lượng nước ối thông qua khảo sát siêu âm như đo thể tích xoang ối lớn nhất hoặc đo chỉ số ối… 

Hiện tại Trung tâm chăm sóc sức khỏe sinh sản Khánh Hòa cũng đánh giá lượng nước ối bằng cách đo chỉ số ối qua siêu âm. 
Bác sĩ chỉ  được đánh giá thiểu ối khi nào chắc chắn rằng bạn không bị vỡ ối, có nhiều mức độ thiểu ối như sau: 

Chỉ số ối từ 6 đến < 8 cm được đánh giá là ối giảm hay thiểu ối trung bình
Gọi là thiểu ối nặng khi chỉ số ối từ 3 đến 5 cm
Vô ối khi chỉ số ối < 3cm.

Thiểu ối có ảnh hưởng gì trên thai nhi ?
Gây ra bất thường trong sự phát triển của bào thai, thường thấy như: tình trạng thiểu ối làm thai bị chèn ép gây biến dạng tư thế, tay chân khoèo; thai kém phát triển, thai bị suy dinh dưỡng… gây suy hô hấp và dễ tử vong sau sanh hoặc ảnh hưởng đến sự phát triển tâm thần và thể chất của trẻ về sau. Thiểu ối nặng  gây chèn ép dây rốn làm thai suy.

Khi vào chuyển dạ, các cơn gò tử cung càng cho dây rốn bị chèn ép nhiều hơn dẫn đến suy thai, nếu tình trạng này kéo dài và không được phát hiện kịp thời có thể làm thai chết trong tử cung.

Nguyên nhân gây nên thiểu ối ?
-Khoảng 30% trường hợp không xác định được nguyên nhân, ngoài ra có thể do:
-Dị tật thai nhi, đặc biệt lưu ý vô ối xảy ra ở 3 tháng giữa của thai kỳ, thường gặp các dị tật hệ tiết niệu gây vô niệu
-Thiếu dinh dưỡng trong quá trình mang thai do mẹ nghén nhiều hoặc chế độ ăn của mẹ không đủ chất và lượng.
-Nhiễm trùng bào thai, có thể do các viêm nhiễm sinh dục hoặc viêm nhiễm mạn tính gây nên
-Một số thuốc mẹ sử dụng trong khi  mang thai như thuốc trị ung thư, thuốc trị tăng huyết áp … cũng có thể gây thiểu ối.
-Mẹ thiếu máu, cao huyết áp, nhược giáp và hút thuốc lá cũng có thể gây thiểu ối.

Khi được chẩn đoán thiểu ối, bạn cần làm gì ?
Sau khi siêu âm phát hiện thiểu ối, bạn cần đến các cơ sở y tế có chuyên khoa sản để được hướng dẫn và điều trị. Tùy theo mức độ thiểu ối và điều kiện của cơ sở y tế bạn có thể được hướng dẫn chế độ ăn – uống, bổ sung dinh dưỡng hợp lí, có thể phải truyền dịch nếu bạn không thể ăn uống do nghén nhiều hoặc truyền dịch vào buồng ối…

Tại cơ sở y tế, bạn sẽ được đặt máy ( monitoring) để  theo sức khỏe thai nhi. Thời gian đặt máy khoảng 20 – 30 phút, 2 – 3 ngày đặt một lần tùy theo tình trạng thai.

Khi về nhà bạn phải theo dõi cử động thai, nếu thai ít cử động hoặc không cử động cần phải đi khám ngay. ( Xem bài “ Cách theo dõi cử động thai” đã đăng hoặc Bảng hướng dẫn theo dõi cử động thai khi đến khám tại Trung tâm chăm sóc sức khỏe sinh sản Khánh Hòa ).

Làm thế nào để dự phòng thiểu ối ?
-Bạn cần khám thai định kỳ và siêu âm theo chỉ định của bác sĩ.
-Ăn - uống đầy đủ và cân bằng các chất khi mang thai.
-Nghỉ ngơi đầy đủ, không làm việc nặng hoặc lao động quá sức.
-Điều trị các bệnh nội- ngoại khoa, kiểm tra phụ khoa và tiêm ngừa đầy đủ trước khi mang thai.


Nguồn: Bài giảng Sản phụ khoa – ĐHYD Tp HCM
             Thực hành Sản phụ khoa – ĐHYD Tp HCM
              Bệnh viện Từ Dũ



 

Liên kết