Khi đến khám thai tại Trung tâm CSSKSS Khánh Hòa, các y bác sĩ sẽ tư vấn cho bạn một số xét nghiệm máu như: công thức máu, nhóm máu ABO, Rh, HIV, HbsAg, giang mai, đường máu và xét nghiệm Double test/Triple test.
Vậy, các xét nghiệm trên có lợi ích gì trong việc theo dõi và bảo vệ sức khỏe cho cả mẹ và con?
1. Công thức máu
Công thức máu là một trong những xét nghiệm thường quy được sử dụng nhiều nhất trong xét nghiệm huyết học. Các thông số trong công thức máu bao gồm:
Dòng hồng cầu
BC (Red blood cell): số lượng hồng cầu trong một lít hay mm 3 máu
HGB: nồng độ hemoglobin trong máu (đơn vị tính bằng g/l hay g/dl)
Hct : là phần trăm thể tích của các tế bào máu
Thường ở phụ nữ mang thai các bác sĩ sẽ lưu ý các thông số RBC, Hb, Hct,.Vì thai phụ thường bị thiếu máu nhược sắc do cơ thể mẹ phải qui tụ sắt để nuôi bào thai.
MCV: thể tích trung bình của hồng cầu
MCHC: nồng độ hemoglobin trong một hồng cầu
MCH: số lượng hemoglobin trung bình trong một hồng cầu
Dòng bạch cầu
WBC (White blood cell): số lượng bạch cầu trong một mm3 máu
Dòng tiểu cầu
PLT (Platelet): số lượng tiểu cầu trong một mm3 máu
Tiểu cầu có vai trò quan trọng trong cầm máu và chống chảy máu vì vậy, phụ nữ trong thời kỳ thai nghén cần được lưu ý khi giảm số lượng hay chức năng của tiểu cầu, vì các nguy cơ chảy máu có thể xảy ra và đặc biệt là lúc sinh đẻ.
Nếu số lượng tiểu cầu giảm do bệnh lý của thai kỳ các bác sĩ sẽ hướng dẫn và có phương pháp điều trị tích cực.
2 Nhóm máu ABO, Rh:
Định nhóm máu để biết nhóm máu ABO của thai phụ. Đặc biệt phải xác định yếu tố Rh dương tính hay âm tính để tư vấn và điều trị dự phòng cho trẻ cũng như chuẩn bị máu thích hợp cho bà mẹ khi cần truyền máu.
Nếu bà mẹ có nhóm máu Rh âm tính các thai phụ cần khám thai định kỳ theo chỉ dẫn của bác sĩ.
3. Determin HIV
Là xét nghiệm nhanh tìm kháng thể HIV trong máu. Những người có xét nghiệm Determin HIV dương tính sẽ được chuyển mẫu máu đến Trung tâm xét nghiệm chuyên khoa để tiến hành các xét nghiệm khẳng định. Chẩn đoán HIV dương tính khi các xét nghiệm khẳng định trả lời dương tính
Hiện tại chúng ta có những phác đồ điều trị dự phòng lây truyền mẹ - con giúp giảm rõ rệt tỉ lệ nhiễm HIV cho con. Vì vậy, phụ nữ mang thai cần tự nguyện tầm soát HIV, giúp cho việc điều trị dự phòng lây truyền cho con được tiến hành sớm, giảm nguy cơ lây truyền HIV cho con.
4.HBsAg (Hepatits B surface Antigen tức là kháng nguyên bề mặt của siêu vi B)
Xét nghiệm này nhằm phát hiện những trường hợp mang thai bị viêm gan siêu vi B, từ đó có những phương pháp phòng ngừa thích hợp cho cả mẹ và thai nhi.
Người mẹ nên làm xét ngiệm này trước khi mang thai. Nếu không bị nhiễm và chưa có miễn dịch thì nên tiêm phòng viêm gan siêu vi B.
5. Giang mai
Xoắn khuẩn giang mai có thể thâm nhiễm vào khoảng tháng thứ 5 của thai kỳ, khi nhau đã phát triển đủ cho sự di chuyển xoắn khuẩn vào thai. Bệnh có thể làm ngưng sự phát triển của thai nhi, làm sinh non và thai chết ngay sau sinh, hay sinh trẻ bình thường nhưng sẽ phát triển những dấu hiệu giang mai bẩm sinh trễ. Vì vậy, cần xét nghiệm tầm soát giang mai ở phụ nữ mang thai để tư vấn và điều trị phù hợp.
6. Đường huyết
Xét nghiệm đường huyết lúc đói. Xét nghiệm này nhằm tầm soát bệnh tiểu đường trong thai kỳ. Những trường hợp có nguy cơ cao các bác sĩ sẽ chỉ định cho các thai phụ test dung nạp đường để chẩn đoán và điều trị sớm nhằm giảm nguy cơ cho thai kỳ.
7. Xét nghiệm Double test/Triple test
Là các xét nghiệm giúp tầm soát nguy cơ bất thường nhiễm sắc thể của thai nhi.
Double test được thực hiện lúc thai 11 tuần đến 13 tuần 6 ngày, xét nghiệm này kết hợp với siêu âm đo độ mờ da gáy và khảo sát xương mũi để tầm soát nguy cơ bất thường các nhiễm sắc thể 21, 13, 18.
Triple test được thực hiện lúc thai 16 – 20 tuần để tầm soát nguy cơ bất thường các nhiễm sắc thể 21, 13, 18 và khuyết tật ống thần kinh.
Thực hiện đúng chỉ định của các y bác sĩ sẽ giúp bạn chăm sóc sức khỏe bà mẹ và thai nhi một cách tốt nhất./.
BS.CKI. Nguyễn Thị Thuỷ Tiên
(Nguồn tham khảo: Website Bệnh viện Từ Dũ)