Khi mang thai, bà mẹ phải được ăn uống đầy đủ để tránh tình trạng suy dinh dưỡng bào thai đồng thời chuẩn bị để có đủ sữa cho trẻ bú ngay từ những giờ đầu tiên chào đời.

Sữa mẹ là nguồn thức ăn tốt nhất cho trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ vì có đủ chất dinh dưỡng cần thiết cho trẻ phát triển thể chất và trí tuệ. Các bà mẹ nên cho trẻ bú mẹ hoàn toàn trong 6 tháng đầu, sau đó trẻ sẽ ăn dặm thêm các thức ăn khắc.

Nếu mẹ thiếu sữa nuôi con, trước khi quyết định cho trẻ bú thêm sữa bột, các chị nên tham khảo ý kiến của nhân viên y tế.

Đa số trẻ sơ sinh đều có giai đoạn vàng da sau sanh, nên để trẻ trong phòng có đủ ánh sáng để theo dõi mức độ vàng da được dễ dàng.

Nếu trẻ bị vàng da bệnh lý sẽ để lại di chứng chậm phát triển trí tuệ sau này. Khi thấy có 1 trong những triệu chứng sau đây, cần đưa bé đi khám chuyên khoa càng sớm càng tốt:

- Vàng da xuất hiện sớm trước 24 giờ sau khi sanh.

- Vàng da tăng nhanh, vàng da lan rộng xuống dưới vùng đùi.

- Vàng da kéo dài quá 10 ngày ở trẻ đủ tháng và quá 14 ngày ở trẻ non tháng.

- Vàng da có kèm những triệu chứng bất thường khác như: trẻ bú yếu, ngủ li bì, lừ đừ, ói ọc hoặc quấy khóc bứt rứt hoặc người mẹ cảm nhận trẻ có vẻ “ không được khỏe”.  

Nhiễm trùng rốn là bệnh rất nguy hiểm cho tính mạng trẻ, vì vậy phải chăm sóc rốn cẩn thận theo quy trình sau:

- Rửa tay sạch bằng xà phòng, sát trùng lại bằng cồn 90° trước khi chăm sóc rốn cho trẻ.

- Tháo bỏ gạc cũ bao ở rốn trẻ (nếu có)

- Lau rốn bằng gòn vô khuẩn và nước muối sinh lý 0.9% rồi lau khô lại từ chân rốn lên cuống rốn

- Để hở, thoáng thì rốn sẽ mau khô.

- Quấn tả dưới rốn.

Cần đem trẻ đi khám chuyên khoa khi có 1 trong các triệu chứng sau đây:

- Rốn có mùi hôi hoặc rỉ nước vàng hoặc rỉ máu.

- Rốn có chồi thịt,rỉ nước.

- Da quanh rống sưng hoặc tấy đỏ.

- Rốn chậm rụng, sau 2 tuần.

Khi trong miệng trẻ có các chấm trắng rải rác đó là đẹn miệng, đẹn thường do nấm Candida albicans gây ra. 

Có thể dùng một số thuốc như: Daktarin (Oral gel) hoặc Mycostatin (Nystatin) để rơ miệng cho trẻ khi có đẹn miệng, mỗi ngày rơ miệng 1 – 2 lần đến khi miệng sạch đẹn.

Nếu tình trạng kéo dài và không cải thiện, cần đưa trẻ đi khám chuyên khoa nhi.

Nhiệt độ cơ thể trẻ bình thường từ 36,5 – 37,5°C.

Trẻ bị sốt khi nhiệt độ > 37,5°C.

Trẻ bị hạ thân nhiệt khi nhiệt độ < 36,5°C.

Đặt nhiệt kế cho trẻ để đo nhiệt độ:

Nếu đặt ở hậu môn: 1 phút

Nếu đặt ở nách: 5 – 10 phút (và cộng thêm 0,5°C).

Khi trẻ bị sốt hay hạ thân nhiệt đều phải đưa trẻ đi khám ngay.

Để tránh bị sặc sữa sau khi bú no, bế trẻ ở tư thế đầu cao, vỗ nhẹ vào lưng trẻ cho ợ hơi rồi mới đặt nằm xuống, mặt trẻ quay nghiêng sang một bên và đầu luôn luôn cao hơn ngực.

Trẻ càng nhẹ cân hoặc càng non yếu thì càng dễ bị bệnh lý võng mạc mắt, làm ảnh hưởng xấu đến thị lực của trẻ, thậm chí có thể gây mù lòa.

Những đứa trẻ sau đây cần được khám mắt ngay khi trẻ đúng 4 tuần tuổi ( hoặc theo đúng lịch hẹn của bác sĩ chuyên khoa mắt):

- Cân nặng lúc sinh dưới 1.500 gam hoặc tuổi thai dưới 32 tuần.

- Cân nặng lúc sinh dưới 2000 gam nhưng bị ngạt khi sinh, thở oxy kéo dài. Có những bệnh lý khác kèm theo và được bác sĩ sơ sinh chỉ định khám mắt.

- Trẻ đa thai ( sinh đôi, sinh ba…) và có cân nặng lúc sinh dưới 2000 gam.

Hiện nay để đáp ứng nhu cầu của khách hàng, Trung tâm chăm sóc sức khỏe sinh sản Khánh Hòa đã triển khai phòng tư vấn chuyên sâu các vấn đề về sức khỏe sinh sản, tình dục, nam khoa, hiếm muộn. . .

Ngoài ra, tại phòng tư vấn dinh dưỡng “ Mặt trời bé thơ” ở trung tâm, các bà mẹ sẽ được cung cấp các kiến thức để cải thiện tình trạng dinh dưỡng cho trẻ, tư vấn hỗ trợ việc nuôi con bằng sữa mẹ hoàn toàn; hướng dẫn cách cho trẻ ăn bổ sung nhằm góp phần giảm tỷ lệ suy dinh dưỡng, thừa cân béo phì và các bệnh liên quan đến suy dinh dưỡng trẻ em; các vấn đề về dinh dưỡng và chăm sóc trẻ sơ sinh -  trẻ nhỏ .v.v…

Để biết thêm chi tiết các bạn có thể liên hệ trực tiếp tại bộ phận tiếp đón tầng trệt hoặc tư vấn qua điện thoại số “1088 “.

BS Trần Thị Quỳnh Uyên

Trung tâm CSSKSS Khánh Hòa