Chất béo dạng Trans – mối nguy hại đối với sức khỏe
Tác giả: PGĐ.BS. Nguyễn Thị Thủy Tiên, Phòng Kế hoạch - Tài chính
Chất béo là một trong 4 nhóm thực phẩm chính trong bữa ăn hàng ngày, cung cấp khoảng 20-25% năng lượng bữa ăn của người bình thường. Chất béo tham gia trong cấu trúc tế bào của một số tổ chức, đặc biệt là não, tham gia vào điều hoà các hoạt động chức phận của cơ thể do nó tham gia vào màng tế bào, màng nhân và các nội quan trong tế bào. Bảo vệ các cơ quan nội tạng: Tim, thận, cơ quan sinh dục… tránh những thay đổi về nhiệt độ và những va chạm cơ học. Chất béo là dung môi giúp cơ thể hấp thụ các vitamin tan trong dầu như A, D, E, K… Tuy nhiên trong quá trình chế biến và sử dụng, chất béo có thể bị biến đổi thành một dạng nguy hại cho sức khỏe con người, đó là chất béo dạng Trans hay còn gọi là a xít béo dạng Trans.
Chất béo dạng Trans tạo thành thông qua việc sử dụng phương pháp hydro-hóa các loại dầu thực vật và chuyển chúng từ thể lỏng sang thể bán lỏng hoặc thể rắn chắc hơn. Quá trình hydro hóa này làm biến chất béo không no thành chất béo bão hòa và tạo ra một loại chất béo xấu, đó là chất béo Trans. Dùng nhiều chất béo dạng trans sẽ làm tăng lượng cholesterol toàn phần, làm tăng cholesterol xấu (LDL) và làm giảm lượng cholesterol tốt (HDL) trong máu, gây nên các bệnh tim mạch. Ngoài ra, chất béo Trans còn có thể gây bệnh tiểu đường tuýp 2, ung thư đại tràng....
Chất béo Trans thường có trong những món đồ rán, chiên, đặc biệt các loại dầu chiên đi chiên lại, hoặc trong quá trình sản xuất mỳ gói, một số loại bánh kẹo, sô cô la, bánh bích quy, bánh trung thu, khoai tây chiên và gà rán….
Các thực phẩm chứa nhiều chất béo dạng Trans (nguồn sưu tầm)
Tổ chức Y tế thế giới khuyến cáo, thành phần chất béo Trans trong thực phẩm không vượt quá 1% tổng năng lượng calo của bữa ăn. Tuy nhiên, rất ít nhà sản xuất chế biến thực phẩm ghi rõ thành phần và hàm lượng axit béo Trans lên nhãn sản phẩm của mình. Ngoài ra, một số cơ sở chế biến thức ăn, vì lợi nhuận họ thường giữ nguyên một chảo dầu để sử dụng đi sử dụng lại nhiều lần, là tăng nồng độ chất béo dạng Trans.
Các loại thức ăn nhanh (Fast-food) kể cả thực phẩm công nghiệp như thịt nguội, xúc xích, thịt xông khói,... đều có chứa một lượng lớn chất béo Trans, đồng thời có chứa hàm lượng muối và chất bảo quản cao, gây ảnh hưởng không tốt tới sức khỏe con người.
Để bảo vệ sức khỏe của các thành viên trong gia đình, đặc biệt là trẻ em, chúng ta cần hạn chế sử dụng các thực phẩm có chứa nhiều chất béo dạng Transnhư như Fast-food… Nên sử dụng các thực phẩm tự nhiên, ăn nhiều rau quả và các loại hạt./.