Dậy thì sớm có nhiều nguyên nhân chủ quan và khách quan, trong đó có những nguyên chủ quan lẽ ra người lớn hoàn toàn có thể phòng để hạn chế dậy thì sớm cho trẻ. Một trong những nguyên nhân đó là do cách chăm sóc và thói quen ăn uống mà nhiều cha mẹ, chỉ vì nhanh – tiện – lợi, vì trào lưu, vì thiếu hiểu biết nên đã vô tình tiếp tay cho dậy thì sớm ở trẻ

Nhiều phụ huynh cho con dùng thuốc bổ dạng siro hoặc các loại thuốc bổ Đông y như nhân sâm, đông trùng hạ thảo, sâm, hoàng kỳ (chẳng hạn như hầm lẫn vào canh, tần gà,…), cho rằng như vậy là tốt cho sức khỏe của con. Tuy nhiên bác sỹ Đông y cho biết, không nên tùy tiện thay đổi môi trường nội tiết bình thường trong cơ thể, làm cho cơ thể trẻ phát triển nhanh hơn bình thường và không cân bằng, từ đó dẫn dễ đến dậy thì sớm.

Từ các loại thịt gia cầm, rau và hoa quả được nuôi trồng bằng thuốc kích thích hocmone tăng trưởng dễ gây ảnh hưởng đến sự phát triển bình thường của trẻ, là một trong những nguyên nhân gây “dậy thì sớm”. Cha mẹ nên biết chọn những thực phẩm an toàn, tốt nhất là “mùa nào thức nấy”, tránh ăn phần cổ của những loại gia cầm nuôi tăng trọng vì thuốc tập trung chủ yếu ở tuyến nội tiết phần đầu và cổ gia cầm.

Đó là các loại thực phẩm như gà rán, khoai tây chiên… Nhiệt lượng quá cao khi vào trong cơ thể trẻ sẽ chuyển hóa thành những chất béo thừa gây rối loạn bài tiết bên trong, từ đó dẫn đến dậy thì sớm. Các thực phẩm chế biến sẵn thường có chứa chất bảo quản, chất tạp màu (phtalanats), vừa dễ gây béo phì, vừa có tác dụng tương tự như hormone giới tính, làm gia tăng dậy thì sớm.

Hiện, khá nhiều người để “tiện lợi” thường mua phở, bún, ngô luộc, vịt quay còn đang nóng hổi cho vào túi nilon, hộp xốp đem về. Những loại túi, hộp, bình nhựa… này còn có thể chứa chất DOP (dioctin phathalat) mà nếu bị nhiễm lâu dài, sẽ làm xáo trộn nội tiết hay phá vỡ nội tiết, bị ảnh hưởng về giới tính, dẫn đến các bé trai có thể bị nữ tính hóa, vô sinh, còn bé gái có nguy cơ dậy thì quá sớm.

Đối với các loại thuốc bổ và thuốc trợ giúp trẻ mạnh khỏe trên thị trường đa phần có thành phần chất kích thích, những loại hoocmon này làm cho trẻ 5-6 tuổi lớn nhanh béo khỏe hơn các trẻ cùng lứa tuối. Điều này là bởi vì trẻ đã lặng lẽ xuất hiện đà tăng trưởng, mới 5-6 tuổi nhưng xương đã 8 tuổi hoặc 10 tuổi. Nhưng chờ trẻ bước vào giai đoạn phát triển bình thường lại không không nhìn thấy phát triển nữa. Chuyên gia chỉ ra, các trẻ em dậy thì sớm khi bước vào tuổi dậy thì thường thấp hơn các bạn cùng tuổi 10-15 .

Phạm Huỳnh Thúy Ngân

Trung tâm CSSKSS Khánh Hòa