Thật ra, Tiền sản giật thường xuất hiện muộn , từ tuần lễ thứ 20 trở đi. Những triệu chứng chính cuả bệnh này là: huyết áp cao ( từ 140/90 mmHg trở lên trên thai phụ có huyết áp trước đây bình thường ), có thể có phù hay không. Phù được xem là bệnh lý nếu thai phụ tăng cân trên 2 Kg / tuần.
Tiền sản giật nhẹ có thể nhanh chóng chuyển biến thành Tiền sản giật nặng: huyết áp tăng trên 160/110 mmHg , Bệnh nhân đi tiểu ít ( dưới 500ml trong 24 giờ). Họ có những rối loạn thị giác như mờ mắt, hoa mắt hoặc có thể mù mắt kèm theo ù tai, nhức đầu dữ dội. Có những rối loạn tiêu hoá như ói mưả, tiêu chảy, đau vùng thượng vị nên thường dễ tưởng lầm là đau dạ dày. Bệnh nhân thấy mệt, khó thở với những cơn ho liên tục khiến họ không thể nằm ngủ được. Đó là biểu hiện cuả tình trạng dọa phù phổi cấp. Bệnh tiến triển nặng thì có thể có biến chứng rối loạn đông máu, suy chức năng gan, vỡ gan…
Nếu không được điều trị kịp thời , Tiền sản giật nặng sẽ chuyển sang Sản giật với những cơn co giật toàn thân, sùi bọt mép và rơi vào hôn mê. Trong và sau cơn giật có thể có những biến chứng nặng như xuất huyết não, thiếu Oxy não và dẫn đến tử vong . Thai nhi cũng có thể chết khi mẹ lên cơn giật vì mẹ thiếu Oxy hoặc do nhau bong non, suy tuần hoàn nhau thai.
Tiền sản giật – Sản giật là bệnh thường gặp với tần suất từ 5-8% thai kỳ. Các yếu tố khiến bệnh dễ xảy ra là :
- Con so
- Đa thai
- Có tiền căn bị Tiền sản giật trong lần mang thai trước.
- Cao huyết áp mạn tính
- Tiểu đường
- Có mắc các bệnh lý về mạch máu, thận…
- Béo phì
- Trên 35 tuổi.
Diễn tiến cuả bệnh thường khả quan sau khi đã sanh xong. Triệu chứng bệnh tự nhiên mất dần : Đạm niệu và phù biến mất trong vòng 1 tuần , huyết áp trở về bình thường trong vòng 2 tuần. Nếu huyết áp vẫn cao thì phải nghĩ đến cao huyết áp mạn tính do bệnh lý ở thận, bệnh lý tim mạch. Các rối loạn thị giác, thần kinh cũng sẽ mất sau 1-2 tuần.
Tóm lại, muốn ngăn ngưà sản giật, , tốt nhất là thai phụ phải được khám thai đều đặn ít nhất mỗi tháng một lần.Trong tháng cuối cùng thì số lần khám sẽ thường xuyên hơn tùy theo tình trạng thai phụ và thai nhi, nhờ đó có thể phát hiện những bất thường về huyết áp, mức độ tăng cân…. Thai phụ cũng phải được hướng dẫn kỹ để có thể nhận biết những triệu chứng cuả Tiền sản giật từ nhẹ đến nặng để kịp thời đến Bệnh viện khám và điều trị. Việc điều trị chủ yếu là ngăn ngừa không để xảy ra sản giật. Nếu tiền sản giật không đáp ứng với điều trị thì phải chấm dứt thai kỳ dù tuổi thai là bao nhiêu. Nếu không đủ điều kiện sanh ngả âm đạo thì phải mổ lấy thai.Nếu thực hiện đúng những điều kể trên thì chắc chắn ta có thể tránh được những kết cục thương tâm như đã được nêu ở phần đầu cuả bài viết này.
Cao Thị Xuân Trang
Trung tâm CSSKSS Khánh Hòa
Theo nguồn PGS.TS.BS. Vũ Thị Nhung Bệnh Viện Hùng Vương