LÀM THẾ NÀO ĐỂ TĂNG KHẢ NĂNG CÓ THAI TỰ NHIÊN
Một cặp vợ chồng trong độ tuổi sinh sản sống chung hơn 1 năm (Nếu vợ ≥35 tuổi thì thời gian này chỉ tính là 6 tháng) và có quan hệ tình dục đều đặn, không áp dụng biện pháp tránh thai mà vẫn chưa có thai tự nhiên thì được gọi là hiếm muộn.
Theo thống kê của Tổ chức Y tế Thế giới, toàn cầu có khoảng 8-12% các cặp vợ chồng hiếm muộn, tại Việt Nam tỷ lệ này khoảng 12-13%. Số lượng các cặp vợ chồng mong con tìm gặp bác sĩ hiếm muộn để được tư vấn và điều trị ngày càng nhiều.
Một số thông tin hữu ích giúp cho các cặp vợ chồng mong con giúp tăng khả năng có thai tự nhiên.
1/ Tuổi và khả năng sinh sản
Phụ nữ từ 20 – 30 tuổi được cho là khoảng thời gian vàng để thụ thai tự nhiên, tỷ lệ thụ thai sẽ cao nhất trong 3-6 tháng đầu. Phụ nữ càng lớn tuổi thì tỷ lệ sẩy thai và thai dị tật cũng tăng theo. Dự trữ buồng trứng cũng giảm dần theo tuổi kèm theo đó chất lượng trứng cũng sụt giảm.
Nam giới trên 35 tuổi, các chỉ số tinh dịch cũng bắt đầu giảm, tuy nhiên chức năng sinh sản của người đàn ông ít bị ảnh hưởng ở độ tuổi trước 50.
2/ Cửa sổ thụ thai
Cửa sổ thụ thai tự nhiên tốt nhất là trong khoảng 6 ngày quanh thời điểm rụng trứng vì vậy các cặp vợ chồng nên tăng cường tần suất giao hợp để tạo cơ hội cho trứng và tinh trùng gặp nhau thường xuyên hơn trong khoảng thời gian này.
3/ Tần suất quan hệ tình dục
Nhiều nghiên cứu cho thấy tần suất quan hệ tình dục đều đặn và cách 1 – 2 ngày có tỷ lệ thụ thai cao, tuy nhiên cũng cần phù hợp với nhu cầu, tình trạng sức khỏe, sở thích và công việc của mỗi gia đình. Nếu các anh kiêng xuất tinh quá lâu (> 10 ngày) sẽ ảnh hưởng đến chất lượng tinh trùng.
4/ Các phương pháp nhận biết ngày rụng trứng
Thời gian rụng trứng thường không cố định kể cả phụ nữ có kinh nguyệt đều. Cách nhận biết ngày rụng trứng rất phổ biến như canh ngày chu kỳ trên phần mềm điện thoại, theo dõi chất nhầy cổ tử cung, que thử nước tiểu hoặc đo thân nhiệt. Các phương pháp canh ngày phóng noãn thực sự ít hiệu quả và có thể tạo ra sự căng thẳng không cần thiết cho các cặp vợ chồng, dẫn đến giảm ham muốn tình dục và giảm tần suất quan hệ.
Cách tốt nhất là gia tăng tần suất quan hệ tình dục, đồng thời duy trì đều dặn trong suốt chu kỳ.
5/ Chế độ ăn uống và lối sống
Việc bổ sung chất dinh dưỡng đa lượng và chất dinh dưỡng vi lượng như vitamin B12, vitamin D, acid folic, ngũ cốc nguyên hạt, các loại đậu, rau xanh, trái cây, sữa ít béo, chế phẩm từ đậu nành, dầu olive, dầu hạt cải, dầu hướng dương, quả bơ, cá hồi, cá thu, cá trích, cá mòi, hàu, gia cầm… hiện nay rất được quan tâm vì nó có tác động tốt đến khả năng sinh sản.
Phụ nữ béo phì làm giảm khả năng thụ thai nên giảm cân trước khi mang thai (giảm ≥5-10% trọng lượng cơ thể tùy mức độ béo phì).
Phụ nữ chuẩn bị mang thai nên bổ sung folic acid để giảm nguy cơ dị tật ống thần kinh cho thai nhi (ít nhất 400 mcg/ ngày).
Lối sống lành mạnh có thể giúp cải thiện khả năng sinh sản ở phụ nữ có rối loạn phóng noãn. Điều chỉnh lối sống và cân bằng dinh dưỡng giúp cải thiện sức khỏe tổng quát và giảm nguy cơ hiếm muộn.
6/ Hút thuốc lá
Ảnh hưởng đến tất cả các quá trình sinh sản từ giai đoạn sinh tổng hợp nang noãn, thụ tinh, vận chuyển phôi, khả năng tiếp nhận phôi của nội mạc tử cung, lưu lượng máu đến tử cung. Hút thuốc lasanhr hưởng đến khả năng sinh sản của cả phụ nữ và nam giới. Phụ nữ hút thuốc lá có nguy cơ hiếm muộn cao hơn, tăng nguy cơ sẩy thai, mãn kinh sớm hơn… Đối với nam giới, hút thuốc lá làm giảm mật độ, khả năng di chuyển cũng như hình dạng bình thường của tinh trùng.
7/ Thức uống có cồn và caffein
Nhiều nghiên cứu cho thấy nguy cơ hiếm muộn tăng lên do giảm khả năng thụ thai ở phụ nữ uống 2 ly đồ nuống có cồn mỗi ngày. Trong quá trình mang thai cũng không nên uống rượu để hạn chế các ảnh hưởng của rượu đến quá trình phát triển của thai nhi.
Ở nam giới, lạm dụng thức uống có cồn làm giảm số lượng tinh trùng, giảm độ di động, tăng hình dạng bất thường của tinh trùng, giảm thể tích tinh dịch, giảm nồng độ testosterone máu. Lạm dụng rượu bia cũng làm tăng nguy cơ rối loạn chức năng tình dục ở cả nam và nữ (rối loạn xuất tinh, xuất tinh sớm, giảm ham muốn tình dục, giao hợp đau và khô âm đạo).
Caffein là chất kích thích thần kinh phổ biến, sử dụng quá nhiều caffein ≥500mg ( ≥5 ly cà phê hoặc tương đương) mỗi ngày làm giảm khả năng sinh sản. Trong giai đoạn mang thai, lượng caffein vượt quá 200-300 mg (2-3 ly) mỗi ngày làm tăng nguy cơ sẩy thai.
8/ Chất gây nghiện
Sử dụng chất gây nghiện như cần sa làm tăng nguy cơ hiếm muộn ở nữ; giảm số lượng và chất lượng tinh trùng, ảnh hưởng đến các phản ứng tăng động cũng như các phản ứng cực đầu giúp tinh trùng gắn kết và xâp nhập vào noãn. Phụ nữ chuẩn bị hoặc đang mang thai không nên sử dụng cần sa vì có tác động xấu lên hệ thần kinh của thai nhi.
9/ Môi trường sống
Tiếp xúc với các chất hóa học như phthalate (chứa trong nhựa, sơn); bisphenol A (BPA có trong mặt hang đóng gói bằng nhựa, thực phẩm đóng hộp…); triclosan là chất kháng khuẩn và kháng nấm có trong 1 số sản phẩm tiêu dùng như kem đánh răng, xà phòng, chất tẩy rửa; nam giới tiếp xúc với polychlorinated biphenyls (PCBs có trong các thiết bị điện) và nữ giới tiếp xúc với polybrominated diphenyl ether (PBDE là chất chống cháy trong các đồ gia dụng) cũng gây ra tác động bất lợi đến khả năng sinh sản.
Không khí ô nhiễm cũng là yếu tố được quan tâm vì có ảnh hưởng đến sức khỏe sinh sản.
Trung tâm Chăm sóc sức khỏe sinh sản Khánh Hòa thực hiện khám và điều trị cho các cặp vợ chồng mong con - hiếm muộn hơn 20 năm nay. Với các dịch vụ khám phụ khoa sàng lọc ung thư cổ tử cung, tầm soát ung thư vú, bệnh lý tuyến giáp; Tư vấn tiền hôn nhân; Tư vấn hiếm muộn; Tư vấn và điều trị một số bệnh của nam khoa; Siêu âm khảo sát dự trữ buồng trứng, theo dõi nang noãn; Xét nghiệm tinh dịch (Tinh dịch đồ); Xét nghiệm máu tổng quát; Kích thích buồng trứng và bơm tinh trùng vào buồng tử cung (IUI). Với chi phí thấp, thủ tục đơn giản mà hiệu quả đã đem tới cho các cặp vợ chồng mong con hạnh phúc được làm cha làm mẹ cùng niềm vui chung của gia đình.
Mọi thông tin vui lòng liên hệ: bộ phận tư vấn, tiếp đón tầng 1 hoặc Phòng khám hiếm muộn tầng 3, Trung tâm Chăm sóc sức khỏe sinh sản, 36 Yết Kiêu- P. Vạn Thắng –TP. Nha Trang, số điện thoại 02583.822319.
Nguồn: Y học sinh sản tập 61