Bình thường trong cơ thể người phụ nữ sẽ có một loại dịch màu trắng sữa, hoặc trong suốt , hơi loãng, dính và đàn hồi. Chất dịch sạch thường có màu trắng hoặc không màu, không có mùi hôi, không gây ngứa hoặc kèm theo các dấu hiệu khó chịu khác. Lượng và chất tiết ra bị ảnh hưởng bởi mức oestrogen trong cơ thể cao hay thấp và thay đổi cùng với chu kỳ kinh nguyệt. Khoảng 12 đến 24 giờ trước ngày rụng trứng  huyết trắng  tăng nhiều, loãng, màu trắng, trong, bề ngoài giống như lòng trắng trứng gà, có thể kéo dài thành sợi.Sau rụng trứng lượng Progesteron tăng lên ức chế việc tăng tiết chất nhầy lúc này huyết trắng có màu trắng sữa ,sánh đặt và dính hơn.

Trong điều kiện sinh lý bình thường huyết trắng có lúc nhiều hoặc ít ,tính chất có thay đổi đôi chút , nhưng nhìn chung đó cũng là trạng thái bình thường Huyết trắng thể hiện được tình trạng nội tiết và sức khỏe của phụ nữ.Huyết trắng sinh l ý không những giữ cho âm đạo luôn có độ ẩm nhất định đồng thời giúp bảo vệ vùng kín khỏi sự viêm nhiễm .

Huyết trắng có nhiệm vụ bôi trơn, giữ ẩm “vùng kín”, hạn chế sự phát triển của các vi khuẩn thâm nhập vào âm đạo. Tuy nhiên, khi số lượng huyết trắng nhiều, bất thường về màu sắc, có mùi hôi kèm các triệu chứng gây ngứa khó chịu… đó không còn là huyết trắng sinh lý bình thường mà là huyết trắng bệnh lý.

Có 3 nguyên nhân chính gây ra huyết trắng bệnh lý là vi khuẩn, nấm và   Trichomonas Vaginalis.

Huyết trắng bệnh lý do vi khuẩn: Do sự rối loạn hệ vi khuẩn thường trú ở “vùng kín”, lúc này Doderlein được thay thế bằng những vi khuẩn làm phân hủy protein trong âm đạo, gây ra mùi khó chịu đặc trưng. Huyết trắng có màu xám trắng, mùi hôi như cá ươn, đặc biệt hôi nhiều hơn sau khi quan hệ t ình dục.

Huyết trắng bệnh lý do nấm: Môi trường âm đạo có sự thay đổi là điều kiện thuận lợi cho nấm phát triển, trong đó chủ yếu do nấm Candida albicans . Huyết trắng do nấm thường  đóng thành từng mảng, đặc như bã đậu  có màu trắng đục như váng sữa, âm đ ạo sưng tấy và đỏ  có triệu chứng ngứa điển hình.

Huyết trắng do nhiễm Trichomonas Vaginalis: Bệnh lây truyền chủ yếu qua đường tình dục. Khi mắc bệnh, huyết trắng có màu trắng xám, vàng hoặc xanh, có bọt và mùi hôi, ra với số lượng nhiều, ngứa rát ở âm hộ v à đau khi đi tiểu.Dịch âm đạo có màu vàng hoặc xanh, dạng mủ, mùi hôi kèm theo sưng ngứa âm hộ: Có thể là biểu hiện của viêm âm đạo cấp tính, viêm cổ tử cung hoặc ung thư cổ tử cung.

Tất cả chị em phụ nũ dù có hay chưa quan hệ tình dục, đã hay chưa lập gia đình nên đi khám phụ khoa định kỳ ít nhất mỗi 6 đến 12 tháng một lần.

Khi khám phụ khoa, các Bác sĩ sẽ  thao tác rất nhanh vì vậy bạn chỉ có thể cảm nhận hơi khó chịu ở phía dưới  chút ít. Đồng thời  cũng sẽ không ảnh hưởng màng  trinh của chị em phụ nữ còn  độc thân.

Đôi khi cần thiết  xác định  tình trạng bệnh lý của tuyến vú , tử cung hoặc buồng trứng thì bác sĩ sẽ chỉ định siêu âm kiểm tra. Riêng chị em phụ nữ đã lập gia đình có thể sẽ được  tầm soát ung thư cổ tử cung qua xét nghiệm Pap’smear, soi cổ tử cung hoặc sinh thiết cổ tử cung.

Khi bước vào độ tuổi sinh nở, phụ nữ được khuyến khích thường xuyên khám phụ khoa khi có các biểu hiện:

-         Xét nghiệm khí hư hay phết tế bào âm đạo cổ tử cung bất thường

-         Có vấn đề với sức khỏe tình dục

-         Tiền sử gia đình có người bị ung thư

-          Nhiễm những bệnh lây truyền qua đường tình dục

-         Âm hộ, âm đạo hoặc vùng chậu đau bất thường

Những triệu chứng trên có thể là dấu hiệu của sự nhiễm trùng hoặc báo hiệu tình trạng bệnh lý phụ khoa nghiêm trọng cần phải điều trị. Vì vậy, tốt nhất bạn nên được kiểm tra càng sớm càng tốt

Bình thường, môi trường âm đạo luôn tồn tại các loại vi khuẩn Lactobacilli có lợi giúp cân bằng sinh lý âm đạo.

Sự tồn tại các vi khuẩn có lợi  đã ức chế vi khuẩn có hại gây bệnh.Bất cứ lý do nào gây mất cân bằng hệ vi khuẩn có lợi  đều tạo điều kiện cho vi khuẩn có hại gây viêm nhiễm.

Viêm âm hộ âm đạo có thể gặp ở bất kỳ lứa tuổi nào.Tình trạng viêm nhiễm âm hộ âm đạo tuy không nguy hiểm  đến tính mạng nhưng gây xáo trộn sinh hoạt cá nhân và đời sống tình dục.

Viêm nhiễm âm hộ âm đạo nếu  điều trị muộn hoặc điều trị không đúng cách diễn tiến bệnh nặng có thể gây viêm tắt vòi trứng dẫn đến thai ngoài tử cung ,vô sinh hoặc gây  sẩy thai hay sanh non ở  phụ  nữ có thai .

Yếu tố thuận lợi gây viêm nhiễm âm hộ âm đạo chủ yếu do môi trường nóng ẩm,ô nhiễm và  hay gặp  ở chị em phụ nữ  thiếu hiểu biết về vệ sinh sinh dục, vệ sinh tình  dục .Ngoài ra việc sử dụng bừa bãi các thuốc kháng sinh ,Corticoid ,làm thay đổi môi trường acid của âm đạo cũng góp phần gia tăng vi khuẩn gây bệnh có điều kiện phát triển vượt qua sức đề kháng tự bảo vệ của cơ thể.

Chị em phụ nữ mỗi  năm nên khám phụ khoa định kỳ. Khi  biểu hiện bất thường vùng sinh dục  thì phải đi khám ngay để xác định nguyên nhân gây bệnh để có biện pháp điều trị kịp thời.

Phụ nữ hãy giải tỏa tâm lý để tránh stress và  thay đổi loại xà phòng, sữa tắm hoặc dung dịch vệ sinh phụ nữ hay bột giặt đang dùng hoặc đi khám  phụ khoa tìm  ra  nguyên nhân viêm nhiễm vùng kín khiến bạn bị ngứa để điều trị thích hợp.

Nguyễn Thị Lý Oanh

Trung tâm CSSKSS Khánh Hòa