Có những vấn đề sức khỏe sau sinh mẹ sẽ nghĩ nó là triệu chứng bình thường sau sinh nhưng có nhưng nó lại có ảnh hưởng rất lớn tới sức khỏe và có thể rất nguy hiểm nếu mẹ không chú ý để chữa trị kịp thời.

Sau khi sinh, tử cung của mẹ sẽ nhỏ lại, khi sờ sẽ thấy đáy tử cung ở rốn. Sau 2 tuần thì không còn sờ nắn thấy tử cung ở trên bụng. Mẹ sẽ không cảm thấy đau.

Trường hợp mẹ thấy đau thì cần đi khám xem liệu có viêm nhiễm hay không. Cụ thể, nếu như nhiễm trùng ở dạ con, viêm ruột thừa, viêm phần phụ, viêm đại tràng đều có thể gây ra tình trạng đau bụng dưới.

Khi thấy tử cung co chậm, sản dịch hôi và sốt, có thể mẹ đã bị viêm dạ con (niêm mạc) và cần xem xét có sót nhau không? Viêm dạ con, nếu để lâu rất nguy hiểm vì nó chuyển biến thành thể nặng rất nhanh.

Mẹ sẽ nghĩ sốt sau sinh là tình trạng bình thường, chỉ cần nghỉ ngơi và uống một vài bài thuốc dân gian là được, hoặc uống thuốc hạ sốt

Sau khi sinh 2– 3 ngày mẹ có thể bị sốt trên 38oC hoặc ngược lại là bị lạnh liên tục. Tình trạng này thường là do viêm nhiễm trong tử cung dẫn đến sốt. Nếu không xử lý kịp thời, bệnh có thể tiến triển nghiêm trọng, làm cho trạng thái toàn thân xấu đi, thậm chí có thể dẫn đến nhiễm trùng máu

Khi sốt, sản phụ không nên lạm dụng thuốc hạ sốt mà nên đến bệnh viện kiểm tra.

Cách phòng ngừa sốt sau sinh: lúc xử lý vệ sinh dịch nhầy phải chú ý đảm bảo vệ sinh, chú ý giữ sạch sẽ vùng bên ngoài bộ phận sinh dục. Sau sinh, sản phụ cần nằm trên giường nghỉ ngơi, giữ ấm. Mẹ cũng cần bổ sung, ăn uống đầy đủ dưỡng chất để cơ thể có sức đề kháng.

Khi đẻ con so, đầu thai to hoặc tầng sinh môn giãn nở ít nên tầng sinh môn hay bị chấn thương và dễ bị cắt rộng. Vùng này tập trung nhiều máu nên dễ liền.

Trong những ngày đầu, mẹ sẽ thấy khó chịu và khó khăn khi di chuyển, đi lại. Tầng sinh môn rất dễ bị nhiễm khuẩn. Khi thấy đau nhức, có cảm giác bị cắn rứt, ngứa, bị phù nề và có khi có mủ thì phải báo ngay cho bác sĩ để được cắt chỉ sớm, rửa bằng thuốc sát khuẩn (polividine) tại chỗ và băng sạch.

Nếu viêm nhiễm rộng hoặc nặng thì nên đến bệnh viện ngay.

Đây là tình trạng mà hầu như sau sinh mẹ nào cũng gặp phải.

Sau sinh vài ngày, bầu vú cương to vì đã tiết sữa đầy đủ. Vú nóng, nặng cứng, có khi căng. Đây là hiện tượng bình thường. Cho trẻ bú ngay thì các hiện tượng trên sẽ hết. Nếu vì lý do gì đó mà trẻ không bú được thì cần vắt sữa hoặc cho trẻ khác bú (bú trực). Sữa trong vú nếu không ra ngoài được do tia sữa bị tắc nghẽn, viêm đầu vú hoặc nứt kẽ đầu vú… sẽ rất nhanh chóng bị nhiễm khuẩn, dẫn đến viêm tuyến sữa, viêm ống dẫn sữa và cuối cùng là áp- xe vú.

Để tránh áp- xe vú, phải xử lý thật sớm tắc tia sữa, không để sữa bị ứ đọng trong vú. Hút bằng máy ít có tác dụng, vì dễ làm phù quanh các ống dẫn sữa ở đầu vú. Chườm nóng, xoa bóp, nhờ một đứa trẻ khỏe hơn, lớn hơn bú ngay từ lúc mới tắc là biện pháp tốt nhất. Nếu đã đỏ tấy một vùng trên vú thì chườm nóng và vắt sữa là biện pháp thích hợp nhất. Trong trường hợp đầu vú xước hoặc rạn nứt thì nên làm ẩm ướt đầu vú bằng glycerin, thuốc mỡ corticoid tổng hợp hoặc mystatin. Nên vắt sữa vì nếu để trẻ bú thì người mẹ sẽ rất đau. Không rửa vú bằng xà phòng và không bôi cồn.

Những người thiếu máu, dùng thuốc tê phẫu thuật.. sau sinh có thể dẫn tới đau đầu. Triệu chứng này có thể giảm nhẹ nếu như mẹ ngủ đủ giấc

Trường hợp thấy đau dữ dội thì mẹ cần hỏi ý kiến bác sĩ.

Triệu trứng chân tay tê

Triệu chứng này sẽ mất dần khi cơ thể mẹ hồi phục.

Triệu trứng cứng và đau cơ

Do tiêu hao nhiều sức lực khi sinh nên mẹ có thể bị đau cơ. Nếu hoạt động quá nhiều trong thời gian ở cữ mẹ cũng sẽ bị đau lưng. Tình trạng này sẽ giảm bớt sau một tuần.

Mẹ cũng nên hỏi ý kiến bác sĩ nếu tình trạng này kéo dài.

Huỳnh Thị Lệ Xuân

Trung tâm CSSKSS Khánh Hòa