Tình trạng tinh trùng dị dạng, tinh trùng yếu và ít có thể do những tác động tiêu cực của lối sống, chế độ ăn uống và tập luyện không khoa học gây ra. Các chuyên gia đưa ra lời khuyên cho những nam giới muốn cải thiện tinh trùng, giảm thiểu tỷ lệ tinh trùng dị dạng như sau:

– Ăn uống khoa học: Lựa chọn thực phẩm tốt cho tinh trùng như đồ ăn giàu chất đạm (thịt bò, lươn, cua, tôm…), chất xơ (rau xanh, cà rốt, bông cải xanh…) vitamin C (trái cây tươi), axit folic (rau chân vịt, măng tây, lòng đỏ trứng, bông cải xanh…), kẽm (ngao, hàu, sò…).

– Hạn chế uống rượu: Đã có nhiều bằng chứng “tố cáo” rượu chính là thủ phạm làm tăng nguy cơ vô sinh ở nam giới, đặc biệt là những loại rượu mạnh. Nếu mỗi ngày bạn uống hơn 1 ly rượu sẽ làm giảm hormone testosterone, gây suy yếu ham muốn tình dục và ảnh hưởng tới chất lượng, số lượng tinh trùng. Ngoài ra, thường xuyên uống nhiều rượu sẽ làm biến đổi hình dạng và cấu trúc của tinh trùng.

– Ngừng hút thuốc lá: Hãy từ bỏ thuốc lá nếu như không muốn ảnh hưởng tới chất lượng thế hệ sau bởi trong khói thuốc có chứa nhiều chất độc hại như chì, cadmium, benzo apyrene… Một gói thuốc có thể khiến nồng độ cadmium trong tinh dịch tăng cao đáng kể và đồng thời kéo giảm nồng độ kẽm. Điều này khiến ADN của tinh trùng bị tổn hại, sản sinh ra tinh trùng dị dạng.

– Tập luyện điều độ: Việc điều chỉnh sinh hoạt, xây dựng chế độ ăn uống lành mạnh kết hợp với luyện tập thể dục thể thao hợp lý sẽ giúp nam giới kéo dài bản lĩnh đàn ông đồng thời duy trì chất lượng tinh trùng khỏe mạnh, tránh tình trạng vô sinh do tinh trùng yếu hay tinh trùng dị dạng.

– Tình dục an toàn: Việc đảm bảo quan hệ tình dục an toàn sẽ giúp bạn tránh được nguy cơ mắc các bệnh lây nhiễm qua đường tình dục. Những bệnh này có thể là tác nhân gây các bệnh liên quan tới tinh hoàn, suy giảm sinh tinh, ảnh hưởng tới ADN của tinh trùng.

Mặc dù chưa có loại thuốc nào có thể điều trị tình trạng tinh trùng dị dạng hiệu quả nhưng nam giới trong trường hợp này vẫn có thể có con nhờ các kỹ thuật hỗ trợ sinh sản: thụ tinh ống nghiệm (IVF) và tiêm tinh trùng vào bào tương trứng (ICSI):

– Thụ tinh ống nghiệm: IVF được thực hiện bằng cách cho tinh trùng và trứng kết hợp với nhau trong ống nghiệm để tạo phôi. Sau khi phôi hình thành được 2-5 ngày, bác sĩ sẽ chuyển phôi vào buồng tử cung của người vợ để thụ thai. Tỷ lệ thành công của IVF vào khoảng 30-40%. Phương pháp này thường được áp dụng trong trường hợp tinh trùng của người chồng yếu và dị dạng nhẹ.

– Tiêm tinh trùng vào bào tương trứng: Phương pháp ICSI cho phép điều trị vô sinh nam do tất cả các dạng bất thường về số lượng và chức năng tinh trùng, thậm chí có thể chỉ định cho trường hợp không có tinh trùng hoặc vô sinh không rõ nguyên nhân. Về cơ bản đây là quy trình chữa vô sinh mở rộng của IVF, tuy nhiên với ICSI, bác sĩ sẽ lọc rửa chọn ra 1 tinh trùng tốt nhất (khỏe mạnh, độ di động cao…) rồi tiêm trực tiếp vào bào tương trứng. Các bước hình thành phôi và chuyển phôi cũng tương tự như IVF.

Nguyễn Thị Hoàng Nhung

Trung tâm CSSKSS Khánh Hòa