CN. Trần Nguyễn Hồng Huệ , Phó Trưởng khoa Dược -Cận Lâm sàng.
Ung thư cổ tử cung xảy ra khi các tế bào cổ tử cung biến đổi bất thường và phát triển không kiểm soát theo thời gian. Những tế bào ung thư có xu hướng xâm lấn sâu vào cổ tử cung. Ở những trường hợp muộn, tế bào ung thư có thể lan tràn đến các cơ quan khác của cơ thể.
Theo ước tính của Globocan, năm 2020, khoảng 604.000 ca ung thư cổ tử cung mới được phát hiện và 342.000 ca tử vong trên toàn thế giới, đứng thứ 4 trong các loại ung thư gây tử vong ở phụ nữ. Ở các quốc gia đang phát triển, tỷ lệ ung thư cổ tử cung xếp vị trí thứ 2 (15,7/100.000) mức độ phổ biến, và đứng thứ 3 (8,3/100.000) số ca tử vong.
Tại Mỹ, khoảng 13.960 bệnh nhân mắc mới và 4.310 ca tử vong do ung thư cổ tử cung mỗi năm. Đây là căn bệnh gây tử vong thứ ba trong số các bệnh ung thư phụ khoa ở Mỹ, sau ung thư tử cung và ung thư buồng trứng.
Cách tốt nhất để phát hiện sớm ung thư cổ tử cung là thực hiện các xét nghiệm sàng lọc định kỳ. Kiểm tra sức khỏe sinh sản, phụ khoa thường xuyên đã được chứng minh có khả năng phát hiện và điều trị ung thư từ sớm. Phát hiện ung thư từ giai đoạn khởi phát giúp cải thiện đáng kể tỷ lệ điều trị thành công, ngăn ung thư tiến triển, di căn tới các khu vực lân cận.
Ở giai đoạn đầu của ung thư cổ tử cung, các triệu chứng thường dễ bị nhầm lẫn với các bệnh lý viêm nhiễm phụ khoa khác, do đó người bệnh thường chủ quan không thăm khám phụ khoa cũng như thực hiện các bước sàng lọc ung thư cổ tử cung kịp thời. Điều này ảnh hưởng đến hiệu quả điều trị cũng như nguồn lực, thời gian và sức khỏe của bệnh nhân. Chính vì vậy, việc tầm soát ung thư cổ tử cung là rất quan trọng, nhằm phát hiện sớm sự biến đổi của các tế bào cổ tử cung trước khi nó trở thành ung thư. Những phụ nữ có tế bào cổ tử cung biến đổi nhẹ có thể được theo dõi cho đến khi trở về bình thường. Trường hợp biến đổi nặng sẽ được điều trị cắt bỏ vùng tổn thương, tránh để tế bào ung thư lan tràn đến các cơ quan khác của cơ thể.
Có 4 phương pháp tầm soát ung thư cổ tử cung phổ biến hiện nay:
1. Khám phụ khoa
Các triệu chứng ung thư cổ tử cung giai đoạn sớm thường không điển hình, dẫn đến việc bệnh chỉ được phát hiện khi đã tiến triển qua giai đoạn muộn. Vì vậy, việc khám phụ khoa định kỳ 6 tháng – 1 năm/ lần đối với phụ nữ độ tuổi sinh sản luôn được khuyến nghị.
Các phương pháp thăm khám phụ khoa thông thường không thể khẳng định ung thư cổ tử cung, tuy nhiên giúp bác sĩ dễ dàng đánh giá, nghi ngờ khi phát hiện những tổn thương, bất thường, viêm nhiễm ngay từ sớm để chỉ định các xét nghiệm chuyên sâu phù hợp.
2. Kiểm tra trực quan bằng acid acetic (VIA)
Phương pháp này thường mang tính sàng lọc và không cho kết quả tin cậy. Tuy nhiên nếu phát hiện những nghi ngờ bất thường, bác sĩ sẽ chỉ định xét nghiệm sàng lọc ung thư cổ tử cung chuyên sâu hơn.
3. Soi cổ tử cung
Quan sát khu vực cổ tử cung bằng thiết bị phóng đại chuyên dụng, hình ảnh thật được phóng to 10-30 lần so với thực tế, giúp bác sĩ dễ dàng quan sát, phát hiện những tổn thương. Đồng thời, các bác sĩ có thể sử dụng dung dịch acid acetic 3-5% (chứng nghiệm Hinselmann) và dung dịch lugol 2% (chứng nghiệm Schiller) vào cổ tử cung để định vị chính xác khu vực tổn thương của cổ tử cung.
4. Các xét nghiệm tầm soát ung thư cổ tử cung
- Xét nghiệm Pap’s: là xét nghiệm đơn giản, phổ biến nhất, có thể phát hiện những thay đổi của các tế bào có nguy cơ dẫn đến ung thư cổ tử cung.
- Xét nghiệm HPV: là xét nghiệm giúp phát hiện sớm các chủng virus HPV có liên quan đến nguy cơ gây ung thư cổ tử cung ở phụ nữ.
Các dấu hiệu cảnh báo cần chú ý:
- Ra máu âm đạo bất thường.
- Khí hư âm đạo có màu vàng, có mùi khó chịu, hoặc có nhầy máu.
- Đau tức vùng bụng dưới, đi tiểu nhiều lần, khó chịu khi đi tiểu.
- Kinh nguyệt kéo dài hoặc không đều
- Mệt mỏi liên tục và sút cân không rõ nguyên nhân.
Việc chủ động sàng lọc giúp phát hiện sớm những tổn thương từ giai đoạn tiền ung thư, trước khi bệnh gây ra các triệu chứng. Khi phát hiện bệnh ở giai đoạn này, cơ hội điều trị khỏi hoàn toàn là rất cao. Hãy đến với Trung tâm Chăm sóc sức khỏe sinh sản tỉnh Khánh Hòa để được tư vấn tốt nhất./.