Sự trở lại của chu kỳ kinh nguyệt là dấu hiệu cho thấy cơ thể bạn đã trở lại bình thường và bất chấp sự bất tiện này, hầu hết phụ nữ cảm thấy hài lòng và bắt đầu quay lại với thói quen đã có từ trước đây. Điều này xảy ra phụ thuộc vào 2 yếu tố chính – cơ thể bạn và cách bạn cho con bú. Nếu bạn không cho con bú, thì bạn sẽ thấy chu kỳ của mình xuất hiện trong khoảng 6 tuần sau sinh, nhưng cũng có người mất 8-10 tuần mới thấy.

Nếu bạn đang cho con bú, chu kỳ có thể xuất hiện vào bất cứ thời điểm nào sau khi sinh bởi lượng kích thích tố progesterone và estrogen, cần thiết cho quá trình rụng trứng và kinh nguyệt, giảm mạnh sau khi sinh. Nhiều chị em phải mất 12-18 tháng mới thấy “đèn đỏ” quay trở lại nếu cho con bú đều.

Hãy lên kế hoạch để tránh thai hiệu quả ngay từ lần “yêu” đầu tiên sau sinh nhé.

Ngay từ lần “yêu” đầu tiên sau khi sinh con, bạn đã có thể có nguy cơ mang thai ngoài ý muốn. Vì buồng trứng của bạn có thể nhanh chóng hoạt động trở lại, thậm chí khi bạn đang cho con bú. Chính vì thế, bạn cần áp dụng các biện pháp phòng tránh thai nếu không muốn có bầu luôn. Để tránh điều này, bạn sẽ phải suy nghĩ về các biện pháp tránh thai và chọn cho mình phương pháp phù hợp nhất.

Đây là phương pháp tránh thai tự nhiên được các cụ sử dụng từ ngày xưa, theo khoa học đây là một phương pháp tránh thai tận dụng hiệu quả khả năng tránh thai tự nhiên của sữa mẹ. Người mẹ cho con bú làm gia tăng nồng độ prolactin. Khi prolactin tăng trong máu sẽ ngăn chặn sự rụng trứng khiến chị em không thể mang thai. Phụ nữ cho con bú hoàn toàn sẽ có khả năng “ngừa thai” trong ít nhất 6 tháng sau khi sinh con. Theo các nhà khoa học, phương pháp này có thể đạt hiệu quả đến 98% tuy nhiên, các bà mẹ sẽ phải cho con bú hoàn toàn cả ngày lẫn đêm.

Với các mẹ cho con bú không hoàn toàn nghĩa là ngày mẹ mắc đi làm; bé chỉ được bú mẹ lúc tối và đêm, hay cho bú không thường xuyên; mẹ có kinh trở lại… thì phương pháp tránh thai này không còn hiệu quả nữa và cần phải kết hợp với các phương pháp tránh thai khác.

Sử dụng bao cao su là phương pháp phổ biến và hiệu quả nhất để tránh thai sau sinh nở. Ngoài ưu điểm ngừa thai, sử dụng ở mọi nơi và bất cứ lúc nào thì bao cao su còn ngăn ngừa các bệnh lây truyền qua đường tình dục và không ảnh hưởng tới sữa mẹ.

Tuy nhiên, có thể bạn sẽ cảm thấy thoải mái hơn khi sử dụng bao cao su có chất bôi trơn hoặc sử dụng chất bôi trơn cho cá nhân. Vì sau khi sinh, âm đạo khô là tình trạng phổ biến, thậm chí tình trạng này có thể kéo dài trong suốt thời kỳ cho con bú, gây khó khăn cho chuyện chăn gối của vợ chồng bạn.

Hiện nay, trên thị trường có 2 loại bao cao su, loại dành cho nam giới (phổ biến) và cho nữ giới.

Đặt vòng tránh thai là phương pháp tránh thai có tác dụng 5 -10 năm, không ảnh hưởng sữa mẹ. Tuy nhiên, nhược điểm của nó là không phòng tránh được các bệnh lây nhiễm qua đường tình dục và rất dễ gây viêm nhiễm phụ khoa cho chị em. Nếu cảm thấy bất cứ vấn đề gì bất ổn về sức khỏe sau khi đặt vòng tránh thai, cần tháo vòng ra ngay.

Các mẹ cần lưu ý không nên đặt vòng tránh thai ngay sau sinh nở. Hãy chờ cho tử cung được hồi phục và trở lại kích thước bình thường. Nếu không, khi cổ tử cung còn mở hoặc giãn rộng thì vòng tránh thai có thể bị rơi ra ngoài. Nên đặt vòng tránh thai trong khoảng 4 – 6 tuần sau sinh (lâu hơn càng tốt). Nếu sinh mổ, nên chờ 6 tháng mới đặt.

Vòng tránh thai có hai loại: chứa đồng và loại chứa levonorgestrel.

Bạn có thể bắt đầu uống thuốc tránh thai hằng ngày khi bắt đầu có kinh trở lại. Hãy uống viên thuốc đầu tiên lúc có kinh và uống liên tục mỗi ngày 1 viên theo số thứ tự trên vỉ thuốc. Phương pháp tránh thai này có tác dụng ngừa thai cao, đạt khoảng 97 – 98 %, và hoàn toàn không ảnh hưởng sữa mẹ.

Tuy nhiên, thuốc tránh thai hằng ngày chỉ chứa progestin này không sử dụng được cho những bà mẹ dị ứng với thuốc, suy gan, suy thận bệnh lý về máu, viêm tắc tĩnh mạch. Và không thể phòng tránh được các bệnh lây nhiễm qua đường tình dục.

Đây là phương pháp tránh thai vĩnh viễn, nên chỉ có thể được áp dụng nếu các mẹ không muốn sinh con nữa.

Phương pháp này áp dụng sau khi sinh 24 giờ đầu hay 6 tuần lễ đầu sau sinh. Đây là phương pháp tránh thai cầu kỳ cần được thực hiện ở các cơ sở y tế chuyên khoa, và không hề ảnh hưởng đến việc cho con bú.

Ngoài ra còn một số phương pháp khác như: hoá chất diệt tinh trùng, phim ngừa thai VCF, Thuốc ngừa thai kết hợp 

Đỗ Thị Thanh Thúy

Trung tâm CSSKSS Khánh Hòa